De zachte kant van een team
Het is algemeen bekend dat het succes van teams van meer afhangt dan enkel de inhoudelijke vaardigheden en kwaliteiten van de individuele teamleden. Verschillende 'zachte' aspecten zijn minstens zo bepalend. Denk aan de onderlinge steun en vertrouwen, hoe gaan we om met conflicten, in hoeverre worden afspraken en acties door iedereen gedragen en heeft het team een helder doel? Hoe staat het met de zelfkennis en zelfreflectie van de teamleden en zijn zij in staat om elkaar te zien, begrijpen en respecteren?
Ervaring en gezond verstand
Als ondernemerscoach en ex-bureaupartner heb ik in de loop der jaren veel praktische ervaring opgedaan met het opzetten en begeleiden van teams in de ontwerp- en architectenwereld.
In de beginjaren van MMID ontdekten we bijvoorbeeld dat ons team nogal eenzijdig was opgebouwd waar het ging om persoonlijkheidstypes. Het team bestond uit veel relatief introverte en flexibel werkende mensen en er bleek een groot tekort aan bijvoorbeeld types die meer outgoing waren of die heel gestructureerd konden werken. Eye-opener! Vanaf dat moment zijn we heel bewust gaan kijken naar welke types welke rollen vervulden en hoe de opbouw van het hele team zou moeten zijn. Dat heeft zijn vruchten afgeworpen.
Later, toen ik managing partner was bij Kraaijvanger Architects, hebben we onze organisatie in korte tijd getransformeerd van een centraal georganiseerd geheel naar zelforganiserende teams die hun portfolio en agenda's zelf beheerden. Geen eenvoudige transitie, maar het zorgde voor meer effectiviteit, meer gemotiveerde medewerkers en betere resultaten. Wat ik hier echter merkte was dat de verschillende teams nogal verschillend opereerden, ondanks dat we vrij zorgvuldig dachten te zijn geweest met de samenstelling ervan. Het ene team floreerden in alle opzichten, waar het bij een ander team piepte en kraakte. We hebben verbeteringen kunnen realiseren, maar gerichte teamcoaching had zeker meer effect gehad.
Opleiding Teamcoaching
Met ervaring, enig EQ en gezond verstand kom je best een eind, maar interventies worden effectiever wanneer je een paar niveaus dieper kunt gaan en ook de juiste tools vanuit een theoretisch kader kunt toepassen. Dat is de reden dat ik een opleiding Teamcoaching ben gaan volgen en zo ben ik in staat om mijn klanten ook op dit vlak wezenlijk verder te helpen. Het is gaat wat ver om zo'n heel traject samen te vatten, twee inzichten wil ik wel graag met je delen.
Effectieve teams
Effectieve teams zijn ten eerste gebaseerd op:
- Vertrouwen, de basis van alles, kan iedereen zich op een kwetsbare manier uiten?
- Constructief conflict, kun je op een opbouwende manier de confrontatie met elkaar aangaan?
- Betrokkenheid, steunt iedereen afspraken, besluiten en acties?
- Verantwoordelijkheid, doet ieder wat is afgesproken en kun je elkaar erop aanspreken?
- Gezamenlijk resultaat, wat is het doel van het team?
Als het 'rammelt' in het team loont het om op deze niveaus op zoek te gaan naar de knelpunten. Dat helpt je om gerichte interventies uit te voeren.
Systeemdenken
Tweede inzicht: elke groep mensen vormt een systeem. Denk aan je gezin van herkomst, of een organisatie en de teams in die organisatie. Onbewust hebben deze systemen veel invloed op individuen en op de dynamiek in de groep.
Systeemdenken gaat uit van vier principes:
- De relatie, hoe ziet de som der delen eruit, is het compleet?
- Ordening en plek, hoe staat het met de onderlinge verhoudingen en posities?
- Geven en nemen, is er balans in bijvoorbeeld arbeid en salaris, maar ook in zorg en vriendschap?
- Bestemming, wat is de ambitie en het bestaansrecht van het team?
Bij systeemdenken gaat het erom dat je ziet welke invloed systemen hebben, zowel op de individuele groepsleden als op het team, jouzelf (!) en andere stake-holders.
Passende interventies
Veranderende situaties en omstandigheden vormen nogal eens de oorzaak van knelpunten in het team. Dat kun je meestal niet even terugdraaien of veranderen, en de sleutel naar beter ligt meestal in het team zelf. De kernvraag is steeds: wat is zichtbaar in de 'bovenstroom' en wat gebeurt er in de 'onderstroom'? Wanneer je zelf deel uitmaakt van het team, of er (te) dichtbij staat, is het moeilijk om deze zaken te doorgronden en passende interventies uit te voeren. Dan is het fijn om een gecertificeerde teamcoach erbij te hebben die daarvoor de juiste ervaring, tools en kennis heeft.
Vraag je je af hoe je jouw ontwerpteam beter kan laten samenwerken en functioneren? Laat 't me weten via ries@coachingcreativecompanies.nl, ik denk graag met jullie mee!
Ries Meertens, Coaching Creative Companies
