De concurrentie is moordend, aanbestedingen slurpen tijd en geld, en de marges zijn vaak flinterdun. Veel architecten wijzen naar het systeem als oorzaak van hun lage inkomen. Maar ondernemerschap begint bij zelfreflectie, stelt ondernemerscoach Ries Meertens: welke keuzes maak jij, waar sta je voor en waarom zou een opdrachtgever voor jou kiezen?
Architecten zijn vaak geneigd om de schuld van de moeizame omstandigheden waarin zij werken buiten zichzelf te zoeken. Aanbestedingen en selecties vragen te veel investeringen en leveren nauwelijks iets op, aannemers en andere adviseurs nemen het werk over, honoraria zijn beroerd, de concurrentie duikt et cetera.
Dit is allemaal hartstikke waar. En het is zeker belangrijk dat de branche zich hier collectief tegen verzet en zich beter organiseert. Maar daarnaast stel ik wel de volgende vraag: wat ga jij hier zelf aan doen?
Ondernemerschap
Als zelfstandige architect of bureaupartner ben je per definitie ondernemer. Als je goed − of tenminste normaal − wil verdienen, moet je ook kritisch naar jezelf en je eigen organisatie kijken. Keuzes maken − wat is je koers, wat doe je wel, wat doe je niet −, jezelf krachtig positioneren, een scherp verhaal hebben en dit helder uitdragen. Vanuit deze basis kun je vervolgens de interne organisatie en je bedrijfsvoering verbeteren.
Vissenkom
Het principe van ondernemerschap kent iedereen: we leven in een wereld van vraag en aanbod. Wanneer je een adequaat antwoord hebt op een vraag of behoefte in de markt, doe je het goed. Wanneer het aanbod omvangrijk (en diffuus) is, daalt je waarde.
Opdrachtgevers die op zoek gaan naar een architect kijken vaak naar een kom met goudvissen: veel van hetzelfde, weinig onderscheid. De succesvolle architect is daarentegen wel in staat om een herkenbaar en waardevol aanbod te doen.
"Wat is de optelsom van redenen waarom iemand met jou in zee wil en met niemand anders?”
Waarom een klant jou wil
Dat kan alleen wanneer je goed scherp hebt wie je opdrachtgever is, waar diens behoefte ligt en wat jij hen te bieden hebt. Wat is de optelsom van redenen waarom iemand met jou in zee wil en met niemand anders?
Denk onder andere aan: een scherpe en onderscheidende visie, een duidelijke keuze voor één of enkele marktsegmenten, je expertise, dienstaanbod, proces, identiteit, de meerwaarde van jouw projecten. Kortom, wie ben je, wat is je verhaal en waar sta je voor?
Selectief zijn
Met een grondige analyse, veel zelfreflectie en de juiste vervolgstappen, kun je deze zaken op tafel krijgen. Een scherpe waardepropositie helpt je om veel effectiever acquireren en gerichter te communiceren.
Het helpt je om selectiever om te gaan met kansen, je weet bij wie je wel en niet moet aanbellen, je weet tegen wie je praat en wat je te melden hebt. Als een potentiële opdrachtgever zich aangesproken voelt en zich in jouw verhaal herkent, zal deze eerder aandacht voor je krijgen.
Waar je het verdient
De bureaus die het goed doen, zijn tenslotte vaak de bureaus waar normale werktijden en goede arbeidsvoorwaarden de norm zijn. Normale werktijden zorgen ervoor dat iedereen efficiënter werkt.
Efficiëntie begint met de vraag wat je wel en wat je niet doet. Dat scheelt al veel ruis. Deze bureaus hebben een modus gevonden om op een effectieve manier samen te werken en uitstekende projecten op te leveren. Teamleden voelen zich gezien en betrokken en dragen bij aan de ambitie en een gezonde bedrijfsvoering. Daar zit je winst.
Leiderschap
Al met al, kwaliteit en een prachtig portfolio is wat je van een creatieve vakman of -vrouw mag verwachten. De ondernemende architect die wat wil bereiken en iets wil overhouden aan het werk, toont bovendien leiderschap en ondernemerschap, neemt het stuur zelf in de hand en ziet niet lijdzaam klagend toe hoe de wereld van architecten ten onder gaat.